Teorie odnoszące się do genezy zakazu kazirodztwa
Stosując metodę badawczą polegającą na wyciąganiu wniosków, co do początkowego okresu rozwoju społecznego naszego gatunku, z zachowań współcześnie żyjących ludów prymitywnych, dwudziestowieczni antropolodzy doszli do wniosku, iż najbardziej pierwotną, a zarazem najbardziej rozpowszechnioną normą towarzyszącą człowiekowi od momentu narodzin jego kultury, jest zakaz kazirodztwa. A. R. Radcliffe-Brown na podstawie badań przeprowadzonych na 110 społeczeństwach stwierdził powszechność występowania tego zakazu. Należy jednakże nadmienić, iż nieliczne kultury w historii ludzkości akceptowały zachowania tego typu. Stosunki kazirodcze dopuszczalne były w starożytnym Egipcie, Persji Sasanidów, kulturze Inków, dawnych Słowian i Japonii. W Fenicji można było zawierać małżeństwa między matką i synem oraz ojcem i córką, niemniej jednak dużo bardziej rozpowszechnione były małżeństwa między rodzeństwem, które nie były zakazane w Birmie, Syjamie, w kulturze Celtów, Kalangów z Jawy i na Tajwanie.2
Jednocześnie wypracowano kilka teorii, odnoszących się do genezy zakazu kazirodztwa. I tak, jak podaje J. Godlewski, E. A. Westmarck uważał, iż zakaz ten wywodzi się z pierwotnego instynktownego wstrętu do kazirodztwa, wobec którego jest jedynie wtórnym zabezpieczeniem.3 Kolejny omawiany przez J. Godlewskiego filozof, a mianowicie H. Marcuse, to zwolennik teorii głoszącej, że pęd do kazirodztwa jest dla gatunku ludzkiego czymś naturalnym. Według niego, pierwotnie wszystkie kontakty seksualne gatunku homo sapiens były stosunkami kazirodczymi. Dopiero później człowiek na skutek zaobserwowania biologicznych skutków uprawiania kazirodczych stosunków seksualnych został zmuszony do stłumienia tego rodzaju obcowania płciowego.4 Natomiast, uważane za zbieżne przez J. Godlewskiego, poglądy H. Schelsky’ego i C. Levi-Straussa zakładają, iż zakaz kazirodztwa stanowi wtórne odwrócenie, a także zabezpieczenie pierwotnego nakazu egzogamii, który działa na rzecz socjalizacji wyższego rzędu. A zatem funkcją zakazu kazirodztwa jest stymulowanie społecznego rozwoju poprzez wymuszenie i zabezpieczenie powstawania struktur społecznych i powiązań kooperacyjnych wybiegających poza ramy wspólnoty rodzinnej.5
komentarze
Copyright © 2008-2010 EPrace oraz autorzy prac.